Usuwanie kamienia nazębnego – znane także jako tzw. skaling – to proces eliminowania z powierzchni zębów i korzeni zalegających na nich twardych złogów, przeprowadzany przy użyciu ultradźwięków.
Najczęściej spotykane rodzaje kamienia nazębnego to:
- naddziąsłowy – umiejscowiony powyżej linii dziąsła, widoczny i z reguły łatwy do usunięcia,
- poddziąsłowy – gorzej widoczny, zlokalizowany poniżej linii dziąsła, twardy i trudniejszy do usunięcia.
Kamień nazębny jest konsekwencją niewystarczająco dokładnego mycia zębów. Gromadzący się nalot przybiera barwę koloru żółtego. Jeśli nie zostanie w porę dokładnie usunięty z powierzchni zęba, z czasem – pod wpływem minerałów ze śliny – zaczyna się mineralizować i twardnieć.
Usuwanie kamienia nazębnego na jednej bądź wielu wizytach
Usuwanie kamienia nazębnego przeprowadzane jest planowo w czasie jednej lub kilku wizyt, w zależności od stopnia zmineralizowania płytki bateryjnej i stanu przyzębia.
Podzielenie wizyt daje wiele korzyści – wpływa korzystnie na motywację pacjenta, a także zmniejsza stany zapalne, dzięki czemu pacjent nie odczuwa dyskomfortu.

Skalery ultradźwiękowe wykorzystywane podczas usuwania kamienia
Podczas wykonywania zabiegu wykorzystuje się skalery ultradźwiękowe, które działają poprzez m.in.:
- efekt mechaniczny – oscylujące wibracje, które w kontakcie ze złogami, powodują rozpad, ablację zmineralizowanych złogów;
- efekt irygacji – za pomocą strumienia wody zostaje rozluźniony i wypłukany biofilm, czyli miękka płytka bakteryjna, zalegająca na powierzchni zębów;
- efekt kawitacji – fala uderzeniowa, która doprowadza do rozbijania wiązań w płytce bakteryjnej, rozluźnia jej strukturę i pomaga skutecznie przepłukiwać płyn szczeliny dziąsłowej;
- efekt mikrostumieniowosci akustycznej – wibracja, która pozwala na powstawaniu dynamicznego ruchu prądów wody, co pozwala na skuteczne usunięcie płytki bakteryjnej.
Jak działa skaler?
Niezmiernie istotnym elementem skalera jest jego końcówka – część pracująca, czyli tzw. tip. Odpowiednio przyłożony do złogów nazębnych tip wprowadzany jest w ruch drgający, co powoduje kruszenie się i odpadanie kamienia. Częstotliwość takich drgań to od 25.000 do 50.000 ruchów na sekundę.
Należy pamiętać, że duże ilości kamienia nazębnego powodują uszkodzenia dziąseł, co prowadzi w konsekwencji do nieodwracalnego zaniku brodawek, kieszeni i zaniku kości, czyli choroby zwanej paradontozą.
Dla utrzymania zdrowego stanu uzębienia zaleca się, aby odbywać regularne kontrole i przechodzić usuwanie kamienia nazębnego raz na 3-6 miesięcy.
Ważne jest również bardzo dokładne mycie zębów przez min. 3 minuty dziennie oraz oczyszczanie przestrzeni za pomocą nici, flosserów, irygatorów lub szczoteczek miedzyzębowych, ponieważ tylko wtedy jesteśmy w stanie zapobiec chorobom przyzębia i zadbać o zdrowie jamy ustnej.